28/02/2025

Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) i Dorosłe Dzieci z Rodzin Dysfunkcyjnych (DDD) to osoby, które w dzieciństwie doświadczyły trudnych, często traumatycznych sytuacji w swoich rodzinach.

Obie grupy łączy wychowywanie się w środowisku, które nie zapewniało poczucia bezpieczeństwa, stabilności emocjonalnej i zdrowych wzorców relacji. Choć wiele ich doświadczeń się pokrywa, istnieją między nimi istotne różnice. Zrozumienie tych różnic może pomóc lepiej uświadomić sobie własne doświadczenia i mechanizmy, które kształtują dorosłe życie. Czym zatem różnią się osoby DDA od DDD?

DDA a DDD – główne różnice 

Osoby DDA dorastały w rodzinach, gdzie głównym problemem był alkoholizm jednego lub obojga rodziców. Ten konkretny czynnik wpływał na całą dynamikę rodziny i sposób funkcjonowania jej członków. Alkoholizm rodzica prowadził do nieprzewidywalności zachowań, chaotycznej atmosfery domowej i często przemocy fizycznej lub emocjonalnej. Z kolei osoby DDD pochodzą z rodzin, gdzie dysfunkcja miała różne źródła. Mogła to być choroba psychiczna rodzica, przemoc domowa niezwiązana z alkoholem, zaniedbanie emocjonalne, nadmierna kontrola, czy też inne formy toksycznych relacji. W przypadku DDD spektrum problemów rodzinnych jest szersze, ale ich wpływ na rozwój dziecka może być równie destrukcyjny.

Charakterystyczne wzorce zachowań

Choć osoby DDA dorastały w rodzinach z problemem alkoholowym, a DDD w rodzinach z innymi formami dysfunkcji (np. przemoc, nadmierna kontrola, zaburzenia psychiczne rodziców), ich sposoby radzenia sobie w dorosłym życiu mają wiele wspólnych elementów. Wzorce te wynikają z konieczności przystosowania się do trudnych warunków w dzieciństwie i mogą utrzymywać się w dorosłości. Należą do nich między innymi:

●  Silny lęk przed utratą kontroli i potrzeba przewidywalności,

●  Tendencja do wchodzenia w związki z osobami uzależnionymi, toksycznymi.

●  Szczególna wrażliwość na zachowania osób pod wpływem alkoholu.

●  Problemy z budowaniem zdrowych granic w relacjach,

●  Trudności z wyrażaniem emocji i potrzeb,

●  Perfekcjonizm i nadmierna odpowiedzialność,

●  Problemy z zaufaniem i intymnością w związkach.

Cechy osób DDA i DDD

Mimo różnic w doświadczeniach wyniesionych z dzieciństwa, osoby DDA i DDD często borykają się z podobnymi trudnościami w dorosłym życiu. Oto najczęściej występujące cechy, które mogą wpływać na ich funkcjonowanie:

Trudności w budowaniu zdrowych relacji

Zarówno DDA, jak i DDD mogą mieć problem z określeniem, czym jest zdrowa relacja, ponieważ w dzieciństwie nie doświadczyły stabilnych, bezpiecznych więzi. Często boją się bliskości lub, przeciwnie, wikłają się w toksyczne związki, powielając znane schematy.

Skłonność do przejmowania nadmiernej odpowiedzialności 

Dorastanie w dysfunkcyjnej rodzinie często sprawia, że dzieci uczą się brać na siebie obowiązki, które nie powinny należeć do nich, co w dorosłości skutkuje tendencją do nadmiernej kontroli i poczucia, że „wszystko zależy ode mnie”.

Problemy z samooceną i poczuciem własnej wartości 

Brak akceptacji i ciepła emocjonalnego w dzieciństwie prowadzi do głęboko zakorzenionego przekonania, że „nie jestem wystarczająco dobry/a”. To może objawiać się perfekcjonizmem, lękiem przed porażką lub unikanie wyzwań z obawy przed oceną.

Tendencja do powtarzania dysfunkcyjnych wzorców 

Osoby DDA i DDD często nieświadomie wybierają znajome schematy, np. wchodzą w relacje z osobami o cechach przypominających rodzica lub odtwarzają wzorce zachowań, które były obecne w ich domu.

Proces zdrowienia

Droga do zdrowienia dla osób DDA często koncentruje się na przepracowaniu traumy związanej z alkoholizmem rodzica. Istotne jest zrozumienie mechanizmów uzależnienia i jego wpływu na system rodzinny. Osoby DDA często korzystają z dedykowanych grup wsparcia, gdzie mogą spotkać innych ludzi z podobnymi doświadczeniami. W przypadku DDD proces terapeutyczny może być bardziej złożony, a to ze względu na różnorodność źródeł traumy. Wymaga on często indywidualnego podejścia i przepracowania specyficznych dla danej osoby wzorców rodzinnych. Terapia może obejmować szerszy zakres technik i metod, dostosowanych do konkretnego rodzaju dysfunkcji.

Perspektywy na przyszłość

Zarówno osoby DDA, jak i DDD mają szansę na przepracowanie swoich traum i stworzenie satysfakcjonującego życia. Kluczowe jest zrozumienie, że pochodzenie z dysfunkcyjnej rodziny nie determinuje całego życia. Profesjonalna pomoc, wsparcie grup terapeutycznych i praca nad sobą mogą prowadzić do znaczącej poprawy jakości życia i relacji. Warto podkreślić, że świadomość różnic między DDA a DDD pomaga w lepszym zrozumieniu własnych doświadczeń i wyborze odpowiedniej ścieżki terapeutycznej. Jednocześnie podobieństwa między tymi grupami pokazują, że niezależnie od źródła traumy, możliwe jest znalezienie wsparcia i drogi do zdrowienia. Co więcej, wiele osób DDA i DDD rozwija wyjątkową odporność psychiczną, umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz silną empatię, które mogą stać się ich największymi atutami w dorosłym życiu.

Zobacz również