Przyjrzymy się dziś kolejnym możliwościom, jakie przed nauczycielami i pedagogami otwierają studia podyplomowe. Zajmiemy się studiami podyplomowymi z zakresu pedagogiki specjalnej, innymi studiami podyplomowymi związanymi z pedagogiką oraz studiami podyplomowymi zupełnie spoza przestrzeni pedagogicznej.
Studia podyplomowe z zakresu pedagogiki specjalnej
W zakres studiów podyplomowych z pedagogiki specjalnej wchodzą takie kierunki jak: diagnoza i terapia pedagogiczna z rewalidacją oraz diagnoza i terapia pedagogiczna z rewalidacją i arteterapią; edukacja, wspomaganie i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną (dawniej: oligofrenopedagogika); edukacja, wspomaganie i terapia osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, logopedia; socjoterapia; pedagogika resocjalizacyjna; surdopedagogika; tyflopedagogika; wczesne wspomaganie rozwoju dziecka; a także integracja sensoryczna i edukacja włączająca. Część z tych kierunków przygotowuje do pracy z osobami z konkretnymi niepełnosprawnościami lub zaburzeniami, inne – do wspierania rozwoju najmłodszych dzieci, a niektóre pozwalają podejmować działania pomocowe, diagnostyczne i terapeutyczne dla osób z różnorodnymi specyficznymi potrzebami edukacyjnymi czy wychowawczymi.
Warto pamiętać, że studia podyplomowe z pedagogiki specjalnej nie muszą się bezpośrednio przekładać na podjęcie przez absolwenta pracy pedagoga specjalnego czy nawet nauczyciela wspomagającego. We współczesnych zwykłych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych z dnia na dzień rośnie liczba uczniów, którzy mają przyznane różnorodne orzeczenia. Nauczyciel musi umieć z tymi uczniami pracować, co oznacza między innymi konieczność dostosowywania do danego wychowanka sposobu kształcenia, sposobu przekazywania komunikatów, efektywnego reagowania na bieżące sytuacje wychowawcze. Bez właściwego przygotowania merytorycznego jest to bardzo trudne, nieraz wprost niemożliwe – i dlatego studia podyplomowe z pedagogiki specjalnej stanowią doskonałe wsparcie, dają bowiem pogłębioną wiedzę i praktyczne umiejętności niezbędne do prowadzenia skutecznego procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Studia podyplomowe z pedagogiki w innych zakresach
Dla nauczycieli i pedagogów, którzy są zainteresowani pozyskiwaniem kompetencji i kwalifikacji w innych zakresach, bardzo atrakcyjne mogą być studia podyplomowe z doradztwa zawodowego. To nie tylko szansa na uzyskanie uprawnień do prowadzenia zajęć z doradztwa zawodowego w szkole, lecz również możliwość rozwinięcia dodatkowej działalności i obrania nowej drogi. Obecnie bowiem coraz więcej dorosłych ludzi szuka wsparcia i profesjonalnych porad związanych z ich rozwojem zawodowym. Coaching kariery, mentoring kariery, doradztwo w procesie przebranżowienia – to przestrzenie, w których wciąż potrzebni są dobrzy fachowcy. Pedagog potrafi pracować z różnorodnymi ludźmi i może świetnie wykorzystać zdobyte już narzędzia w celu efektywnego przeprowadzania ludzi przez proces zmiany zawodowej.
Dla nauczycieli, którzy chcą sami zmierzyć się z obowiązkami dyrektora szkoły, niezbędne stają się studia podyplomowe z zakresu organizacji i zarządzania w oświacie. Dzięki zdobytym na tych studiach kompetencjom absolwenci mają prawo ubiegać się o stanowisko dyrektora w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych oraz w innych placówkach oświaty. Dla osób, które nie są zainteresowane dyrektorskimi stanowiskami, studia z organizacji i zarządzania w oświacie to przydatne pogłębienie wiedzy o funkcjonowaniu współczesnego szkolnictwa oraz wzbogacenie umiejętności i kompetencji związanych z zarządzaniem w przestrzeni edukacji.
Interesującym kierunkiem jest neurologopedia, którą wybierają osoby pracujące już jako logopedzi w szkołach, prywatnych gabinetach czy szpitalach. Studia z zakresu neurologopedii przygotowują do pracy z pacjentami z neurologicznymi zaburzeniami mowy. Absolwenci tego kierunku podejmują obowiązki zawodowe między innymi na oddziałach rehabilitacji, neurologii, psychiatrii czy neonatologii, w placówkach specjalnych prowadzących działania dla dzieci, młodzieży i dorosłych z różnorodnymi zaburzeniami mowy pochodzenia neurologicznego, w gabinetach neurologopedycznych lub w placówkach oświatowych, w których prowadzone są terapia i edukacja dla osób z neurologicznymi zaburzeniami mowy.
Z kolei studia podyplomowe związane z andragogiką przygotowują do pracy pedagogicznej z osobami dorosłymi, w tym wyposażają w umiejętności związane z kształceniem dorosłych, motywowaniem, zarządzaniem czasem, rozwijaniem umiejętności pracy zespołowej, kreowaniem własnej ścieżki zawodowej czy komunikacją interpersonalną. Jest to także dobry fundament do pracy z seniorami. Studia podyplomowe z zakresu andragogiki mają dodatkową zaletę: pozwalają zdobyć kompetencje, które we współczesnym świecie są coraz bardziej pożądane. Z jednej strony bowiem jako społeczeństwo wyraźnie się starzejemy; z drugiej zaś – dzisiejszy senior jest postrzegany jako człowiek, który wciąż może być aktywny zawodowo i wręcz powinien być aktywny intelektualnie, społecznie, kulturalnie. Działka i powtórka serialu to nie jest przepis na seniora XXI wieku – zamiast tego mamy uniwersytety trzeciego wieku, kluby dla seniorów i różnorodne działania instytucjonalne służące wspieraniu i aktywizowaniu osób starszych. Studia podyplomowe z andragogiki mogą się zatem okazać strzałem w dziesiątkę.
Inne studia podyplomowe: pozapedagogiczna szansa dla pedagoga
Czy jest sens, aby pedagog lub nauczyciel wybierał inne kierunki studiów podyplomowych? Oczywiście! Jeśli tylko przepisy dotyczące uznawanych kwalifikacji na to pozwalają, nie ma żadnego powodu, dla którego osoba z wykształceniem pedagogicznym nie miałaby dokształcać się w obszarach niezwiązanych z pedagogiką. Jest to świetny sposób na zwiększenie swoich możliwości zawodowych, przebranżowienie się, a także wzbogacenie dotychczasowego warsztatu pedagogicznego o nową tematykę.
Warto też pamiętać, że pedagog zdobył już wiele ważnych umiejętności miękkich, związanych z pracą z ludźmi. Połączenie tego z kwalifikacjami „twardymi”, nabytymi podczas innych studiów podyplomowych, może dać niesamowity efekt: specjalistę, który nie tylko wie, w jaki sposób coś zrobić – lecz również wie, jak współdziałać z pojedynczymi osobami, z zespołami oraz ze zróżnicowanymi wewnętrznie grupami, by osiągnąć zamierzony cel.
