Sterole i stanole roślinne. Jaki mają wpływ na zdrowie?

Sterole roślinne (fitosterole) i stanole roślinne (fitostanole) to związki roślinne, które są strukturalnie podobne do cholesterolu. Związki te mają zdolność zmniejszania stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. Jednak mimo swojego działania wspomagającego leczenie w niektórych zaburzeniach stanu zdrowia, nie są polecane dla wszystkich.

Źródła steroli i stanoli roślinnych

Naturalnie sterole i stanole roślinne znajdują się w niewielkich ilościach w roślinach, nasionach, olejach roślinnych, orzechach, warzywach.

Źródłem fitosteroli są:

– rośliny, przede wszystkim oleiste, m.in. kukurydza, rzepak, słonecznik,

– nasiona sezamu,

– orzechy (włoskie, laskowe, ziemne, pistacje),

– migdały,

– nasiona dyni,

– kiełki pszenicy,

– niektóre owoce (pomarańcze, figi),

– rośliny strączkowe.

Obecnie wiele produktów jest wzbogacane w sterole i/lub stanole roślinne m.in. margaryny i tłuszcze do smarowania pieczywa, jogurty, majonezy i sosy sałatkowe.

Właściwości prozdrowotne

1. Obniżenie poziomu cholesterolu: Roślinne fitozwiązki mają zdolność zmniejszania stężenia cholesterolu całkowitego w surowicy krwi, a zwłaszcza jego miażdżycorodnej frakcji LDL. Mechanizm obniżania stężenia cholesterolu polega na częściowym hamowaniu absorpcji jelitowej cholesterolu. Badania potwierdzają, że spożycie 2 g fitosteroli dziennie może zmniejszać stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL o 7–10%.
2. Redukcja ryzyka chorób sercowo-naczyniowych: Poprzez obniżenie poziomu cholesterolu LDL mogą zmniejszać ryzyko występowania chorób takich jak zawał serca, udar mózgu. miażdżyca czy niedokrwienna choroba serca.
3. Działanie przeciwnowotworowe: W badaniach sugeruje się, że wykazują działanie przeciwnowotworowe, co jest prawdopodobnie związane z zahamowaniem syntezy związków kancerogennych, zablokowaniem procesu tworzenia nowych naczyń krwionośnych oraz z inicjowaniem apoptozy komórek nowotworowych. Hamują rozwój raka żołądka, płuc, jajników oraz prostaty.

Kto nie powinien spożywać steroli i stanoli roślinnych?

Istnieją trzy grupy osób, które nie powinny spożywać produktów wzbogaconych sterolami i stanolami roślinnymi:

• kobiety w ciąży i karmiące piersią
• dzieci w wieku <6 lat, bez rodzinnej hipercholestrolemii
• osoby z prawidłowym stężeniem cholesterolu całkowitego i frakcji LDL

Warto też pamiętać, że mogą być też niewskazane dla osób z zaburzeniami przyswajania tłuszczów lub niedoborami witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Sterole, jak każda substancja czynna, nie powinny być stosowane w nadmiarze. Sugeruje się, że większe ilości od zalecanych 3 g/dobę mogą powodować efekty uboczne zatem warto je spożywać z umiarem.

Z zagadnieniami steroli i stanoli roślinnych spotkasz się na zajęciach praktycznych

W Collegium Balticum oferujemy studia licencjackie i magisterskie na kierunku Dietetyka, w naszym budynku posiadamy bogato wyposażone sale i nowoczesne laboratoria, gdzie odbywają swoje zajęcia studenci. Jeśli jesteś zainteresowany/zainteresowana studiami na tym kierunku – skontaktuj się z naszym Biurem Rekrutacji – 91 483 81 71